04 Ocak 2020

UZUN MESAFELİ YOLCULUKLARA BAKIŞ

Engebeli yollar, yakıt ikmalinin imkansızlığı, taşıtların aksamlarının yetersizliği uzun mesafe yolculuğundaki en büyük engellerdi. Uzun mesafe yolculuğu, tarihe geçen birkaç vizyoner ve maceraperest sürücünün girişimleriyle bugünkü halini aldı.
 
Günümüzde kara yoluyla uzak mesafelere gitmek bizim için sıradan bir hadise olabilir ancak 1900’lere yaklaşırken ve 20. yüzyılın başlarında uzun mesafeli yolculuklar günler süren, kapsamlı bir hazırlık gerektiren serüvenlerdi. Kara yollarının yetersizliği ve atlı arabadan motorlu taşıtlara geçişin sancıları yolculukları caydırıcı kılıyordu.
 
İlke imza atan kadın
Tarihe geçen ilk uzun mesafe otomobil yolculuğu Almanya’da 1888 yılında Bertha Benz tarafından, kocası Karl’ın geliştirdiği daha çok motorlu bir vagon olarak değerlendirebileceğimiz otomobille gerçekleştirildi. İki oğluyla yaptığı bu 100 kilometrelik seyahatin anısına günümüzde Mannehim’dan Pforzheim’a giden yol Bertha Benz Anma Rotası diye adlandırılmış.
 
Günlerce süren maceralar
Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) kayda geçen ilk uzun mesafe yolculuğunun tarihi ise 1903’e denk geliyor. H. Nelson Jackson ve Sewall K. Crocker’in köpekleri Bud ile yaptıkları 63 gün süren seyahatin çıkış noktası San Fransisko, varış destinasyonu ise New York’tu. O zamanın 8.000 dolarına mal olan bu macera, yemek, konaklama ve araba yedek parçalarını içeriyordu. Yine ABD’de tarihe geçen uzun mesafeli diğer bir seyahat ise bir kadın tarafından gerçekleştirilmişti. Alice Huyler Ramsey üç arkadaşıyla New York’tan San Fransisko’ya 59 günde ulaşmıştı. Ramsey’in bu başarısını 1910’da adını havacılık tarihinden tanıdığımız Blanche Stuart Scott takip etti.
 
Kara yolları gelişiyor
20. yüzyılın ilk yarısında uzun mesafe yolculuğu için en çok demir yolları tercih ediliyordu. Kara yolu alt yapısı yeterli değildi. Dünyada motorlu araçların yaygınlaşmasıyla hükümetler kara yolları yapımına ağırlık verdi. 2. Dünya Savaşı sonrası, takvimler 1950’leri gösterdiğinde otomobil ve otobüsle uzun mesafe yolculuğu konforlu hale geldi.
 
Türkiye’de durum
Türkiye’de de durum farklı değildi. Bugün İstanbul’dan Ankara’ya seyahat beş saat sürüyor ancak 1923’te yaklaşık 80 saat sürüyordu. 2. Dünya Savaşı sonrasında kara yolları yapımına ağırlık verilmesi sayesinde motorlu taşıtlarla uzun mesafe yolculuğu hızla yaygınlaştı. 1970’li yılların enerji krizinin aşılmasından sonra 1980’lere varıldığında kara yoluyla uzun mesafe yolculuğu bugünkü olağanlığını kazandı.