DÜNDEN BUGÜNE; TRAFİĞE ÇEKİDÜZEN

Trafiği düzenlemekle kalmayıp çoğu kez hayat kurtarıcı öneme sahip olan trafik kuralları hakkında neler biliyorsunuz?
 
Bir an için trafikte kural olmadığını düşünün… Arabaların ya da yayaların bir yerden başka bir yere giderken keşmekeşin ortasında kaldığını… Hele ki bu kadar çok araç varken! Örneğin trafik lambaları olmadığını hayal edin… Karşıdan karşıya geçebilmek için kim bilir kaç dakika beklemek gerekecekti! Bu nedenle “İyi ki trafik kuralları var!” diyoruz ve bu kuralların ortaya çıktığı zamana doğru yol alıyoruz.
 
Kurallardan önce yasaklar
Tarihte bilinen ilk trafik düzenlemesinin, Julius Caesar’a (Sezar) ait olduğu söyleniyor: Trafik kurallarının henüz hiç olmadığı milattan önceki son yüzyıllardan birinde Caesar, gündüz saatlerinde tekerlekli taşıtların Roma’ya girmemesi için bir yasak koymuş. Bu kurala ne kadar uyulduğunu bilmesek de Sezar’ın aklına gelen bu parlak fikrin dönemin yollarındaki karışıklığı önlediğine eminiz.
 
Trafiği düzenleme fikirleri
Zaman ilerledikçe yasaklamalar trafiği düzenlemek için ortaya çıkan fikirlere dönüşmüş. Rönesans döneminde İtalya’da Leonardo da Vinci’nin aklına yayalar için bir kaldırım yapma fikri gelmiş. Oluşan karmaşayı önlemeye yarayan bu fikir, hem yolların düzenlenmesine katkıda bulunmuş hem de yayalarla araçların farklı yollardan yürümesini sağlamış.
 
Kazalara karşı önlemler
Geç Osmanlı döneminde kara yollarının sadece askeri hedefler için kullanıldığı dönemlerden sonra, otomobillerin ortaya çıkması ve giderek çoğalmasıyla bazı önlemler alınmış. Daha çok at arabaları ve otomobillerin uyumu için alınan önlemler arasına hız sınırlaması eklenmiş. Nizamname denilen kanun yönetmeliğine göre kent sınırları içinde saatte maksimum 10, kent dışında ise saatte maksimum 30 kilometre hızla gitmek gerekiyormuş. Cumhuriyet kurulduktan üç yıl sonra TBMM’de masaya yatırılan bu önlemler, trafik kuralları olarak Türk Ceza Kanunu’na geçmeyi başarmış.
 
Kurallar ve cezalar
Yasaklardan düzenlemelere, önlemlerden kurallara evirilen trafik kurallarından bahsedildiğinde akla öncelikle Avrupa’nın kurallara uymak konusundaki disiplini gelir. Türkiye’de ise çoğu zaman kurallar önemsenmediği için büyük kazaların meydana geldiğini biliyoruz. Bu nedenle yol zeminindeki şerit çizgilerin dahi ne kadar önemli olduğunu göz önünde bulundurmakta fayda var. Çoğu kez nereye gidileceği ve ne yapılması gerektiği konusunda yönlendiren uyarı levhalarının da trafiği büyük ölçüde düzenlediği aşikar.
 
Teknoloji geliştikçe…
Trafik lambalarının ilk olarak 1914’te Amerika’da kullanıldığını biliyor muydunuz? Şimdilerde geliştirilen akıllı trafik sistemleriyle karşılaştırırsak geçen yüz yıl boyunca bu konuda birçok gelişme kaydedildiğini görebiliriz. Trafiğin akışını kontrol eden, trafik lambalarını yoğunluğa göre düzenleyen, kural ihlallerini tespit edebilen bu sistemlerle trafikteki sorunlar en aza indirgenecek gibi görünüyor.
 
İlginç trafik kuralları

• Japonya’da arabaların yayalara su sıçratması suç sayılıyor.
• Bulgaristan’da arabalarda mutlaka yangın söndürücü bulunması gerekiyor.
• Rusya’da arabanız kirliyse trafiğe çıkmanız ceza alacağınız anlamına geliyor.
• İspanya’daysanız ve gözlük kullanıyorsanız aracınızda yedek gözlük bulundurmak zorundasınız.
• Güney Afrika'da araba kullananların çobanlara ve sürüye yol verme zorunluluğu bulunuyor.
• Filipinler’de aracınızın plakasının son rakamı 1 veya 2 ise pazartesi, 3 ve 4 ise salı, 5 ya da 6 ise çarşamba günleri trafiğe çıkamıyorsunuz.